Έφυγε από τη ζωή ο ομότιμος καθηγητής Αύγουστος Σορδίνας

Το Σάββατο, 11 Δεκεμβρίου 2021, έφυγε από τη ζωή ο ομότιμος καθηγητής του Ιονίου Πανεπιστημίου Αύγουστος Σορδίνας. Ο  καθηγητής Σορδίνας, γεννηθείς στην Κέρκυρα το 1927, φοίτησε στην ΑΣΟΕΕ της Αθήνας (1945-48) και το 1957 έλαβε το Bachelor of Science από το Πανεπιστήμιο Georgetown της Washington. Οι μεταπτυχιακές του σπουδές συνεχίστηκαν στο Πανεπιστήμιο του Harvard απ’ όπου έλαβε το μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο σπουδών με ειδίκευση στην Προϊστορική Αρχαιολογία. H διατριβή του είχε τίτλο The prehistory of the Ionian Islands: the flints and the pottery και ολοκληρώθηκε το 1968. Δίδαξε ως υφηγητής στο ίδιο πανεπιστήμιο και το 1973 εξελέγη τακτικός καθηγητής και διευθυντής στο νεοσύστατο τμήμα της Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο του Memphis.

Όταν το 1984 ιδρύθηκε το τμήμα Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου, ο Αύγουστος Σορδίνας εισήγαγε την αγγλοσαξωνική παράδοση συσχέτισης της ανθρωπολογίας με την προϊστορική αρχαιολογία διδάσκοντας πρωτοποριακά - ακόμα και σήμερα-  μαθήματα, όπως: ‘Πολιτισμική Ανθρωπολογία’, ‘Προϊστορία της Ευρώπης, Αφρικής και Λατινικής Αμερικής’, ‘Οικονομικός Βίος των Πρωτόγονων Λαών’, ‘Θεωρητικές Αρχές Ανθρωπολογίας’ και ‘Συγκριτική Θρησκειολογία’. Ειδικότερα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο εισήγαγε το γνωστικό αντικείμενο της Ιστορίας των Προβιομηχανικών Τεχνικών, θεμελιώνοντας τη διδασκαλία της Ανθρωπολογίας σε πανεπιστημιακό επίπεδο.

Στα μαθήματα αυτά ο καθηγητής Σορδίνας μετέφερε τις γνώσεις και την εμπειρία που είχε αποκομίσει από το πλήθος των αρχαιολογικών, παλαιοανθρωπολογικών και εθνοαρχαιολογικών ερευνών, που είχε οργανώσει στη Γαλλία, Δυτική Αφρική, Μέση Ανατολή, την Λατινική Αμερική και, φυσικά, στην Ελλάδα. Ιδιαίτερα τα πορίσματα από τις πρωτοποριακές  έρευνες πεδίου που διεξήγαγε στην γενέτειρά του, την Κέρκυρα (εντοπισμός προϊστορικών θέσεων της νήσου μέσω έρευνας επιφανείας, ανασκαφή στη Γράβα και στο Σιδάρι), και εν γένει τα Ιόνια Νησιά, αποτελούν έργα αναφοράς για την έρευνα της Προϊστορίας αλλά και γενικότερα για όλους όσοι ασχολούνται με ζητήματα αρχαιολογίας και εθνολογίας των Επτανήσων.

Ως ελάχιστο φόρο τιμής το Τμήμα Ιστορίας ανακήρυξε τον Αύγουστο Σορδίνα ομότιμο καθηγητή, αποδίδοντας ευχαριστίες σε έναν επιστήμονα και δάσκαλο, ο οποίος ενέπνευσε όσους είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν τα μαθήματά του. Η συμβολή του στα πρώτα, κρίσιμα, χρόνια λειτουργίας του τμήματος ήταν καθοριστική. To Τμήμα Ιστορίας συνεχίζει την παρακαταθήκη που άφησε, προσεγγίζοντας την αρχαιολογία και ανθρωπολογία ως αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας και δίνοντας έμφαση στη διαχρονία του ιστορικού τοπίου.

Ενδεικτική εργογραφία:

Sordinas, A., «Investigations of the Prehistory of Corfu during 1964-1966», Balkan Studies10 (1969), σ. 393-424.

Σορδίνας, Α., « Λίθινα εργαλεία από την προϊστορική Ζάκυνθο», Κερκυραϊκά Χρονικά, τόμος XV (1970), σ. 122-130.

Sordinas A., Old olive oil mills and presses on the island of Corfu, Greece: an essay on industrial archeology and the ethnography of agricultural implements, Memphis, Tenn. Memphis State Univ 1971.

Sordinas A., Contributions to the Prehistory of Saudi Arabia: II, Miami Field Research Projects, 1973.

Sordinas, A. – Overstreet, W., Contributions to the prehistory of Saudi Arabia, Coconut Grove, Fla., Field Research Projects, 1973.

Σορδίνας, Α., «Η παπυρέλα, ένα πρωτόγονο μέσο ναυσιπλοΐας στη δυτική Κέρ­κυρα», Δελτίον Ιονίου Ακαδημίας I (1977), σ. 171-184.

Sordinas A., The Zimerman collection from the northern fringe of the Rubʻal-Khali, Miami, Fla.: Field Research Projects, 1978.

Σορδίνας, Αύγουστος, «Οι παραδοσιακοί αλευρόμυλοι της Κέρκυρας. Χερόμυλοι, νερόμυλοι, ατμόμυλοι», Κερκυραϊκά Χρονικά (1981), τχ. 25, σ. 87-160.

Sordinas, A., ‘Quaternary shorelines in the region of Corfu and adjacent islets, Western Greece, στο P.M. Masters & N.C. Flemming (επιμ.), Quaternary Coastlines and marine Archaeology, London & New York 1983, Academic Press, σ. 335-344.

Sordinas, A., ‘The Utilization of Historical Documents in Archaeological Investigations: The Case of Watermills on the Islands of Corfu, Greece, Άνθρωπος, τ. 10 (1983), σ. 587-627, Αθήνα.

Σ. Ασδραχάς, Ε. Δ. Λιάτα, Α. Νικηφόρου, και Α. Σορδίνας, Από το χώρο στις ανθρώπινες σχέσεις: τα κερκυραϊκά φέουδα, ΙΕ - ΙΗ αι.: ένα μάθημα ιστορίας, Τμήμα Νεοελληνικών Ερευνών (ΚΝΕ)/Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών (ΙΙΕ) / Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών (ΕΙΕ), 1996.

Sordinas, A., «The “Sidarian”: maritime Mesolithic non-geometric microliths in western Greece», στο N. Galanidou - C. Perles (επιμ.), The Greek Mesolithic: Prob­lems and Perspectives, British School at Athens Studies, τ. 10, British School at Athens, Athens 2003, σ. 89-97.

Σορδίνας A., Λατομείο μυλόλιθων στην ακτή Κάνουλας Δραγωτινών Ν.Δ. Κέρκυρα,  επιμέλεια Ευδοκία Ολυμπίτου, Κέρκυρα, Ιόνιο Πανεπιστήμιο, 2006.

Σορδίνας, Α., «Απολογισμός προϊστορικής έρευνας στα Ιόνια νησιά κατά τη διετία 1964-66», στο Γ. Αρβανίτου-Μεταλληνού (επιμ.), Η Προϊστορική Κέρκυρα και ο ευρύτερος περίγυρός της. Προβλήματα – Προοπτικές. Πρακτικά ημερίδας τιμητικής στον Αύγουστο Σορδίνα, Κέρκυρα 17 Δεκεμβρίου 2004, Κέρκυρα 2007, Υπουργείο Πολιτισμού, σ. 21-33.

Βλ. επίσης:
Ψήφισμα Πρυτανικού Συμβουλίου για τον θάνατο του Ομότιμου Καθηγητή του Τμήματος Ιστορίας Αύγουστου Σορδίνα