Εγκαίνια της Έκθεσης "Η Ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος - 19ος αιώνας" - Νέα Έκθεση στο Παράρτημα της Εθνική Πινακοθήκης στην Κέρκυρα

Παρουσία επισήμων, μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας και πολυάριθμου κοινού εγκαινιάστηκε την Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2025, η έκθεση με τίτλο Η Ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος - 19ος αιώνας την οποία διοργανώνει με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου (ΕΠΜΑΣ) στον χώρο του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης, στην περιοχή της Κάτω Κορακιάνας, στην Κέρκυρα.

Τα εκθέματα περιλαμβάνουν περισσότερα  από 70 έργα ζωγραφικής 30 καλλιτεχνών (τέμπερες, ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά), όπως επίσης και σχετικά τεκμήρια (χειρόγραφες πραγματείες, έντυπες εκδόσεις, αρχειακά έγγραφα) προερχόμενα από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης όσο και από μουσεία, πολιτιστικά ιδρύματα και αρχεία.

Τα έργα αποτυπώνουν τη ζωγραφική στον χώρο του Ιονίου από την ύστερη Βενετοκρατία έως τις πρώτες δεκαετίες μετά την Ένωση, αποσκοπώντας στην ανάδειξη μιας καλλιτεχνικής παραγωγής κομβικής σημασίας για τις ελληνικές χώρες γενικότερα, για το ίδιο το ελληνικό κράτος και, ευρύτερα, για τον χώρο της Αδριατικής.

Στον χαιρετισμό της, η κ. Μαρίνα Παπασωτηρίου, επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα, ευχαρίστησε θερμά όλους τους συντελεστές της έκθεσης και κάλεσε το κοινό —και κάθε ενδιαφερόμενο — να επισκεφθεί την έκθεση ξανά και ξανά, ώστε να γνωρίσει σε βάθος αυτό το σημαντικό κεφάλαιο της ελληνικής τέχνης. Εξέφρασε, παράλληλα, την ευχή η έκθεση να αποτελέσει ένα πολύτιμο παιδαγωγικό εργαλείο για εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων, μαθητές και φοιτητές. Κλείνοντας, η κ. Παπασωτηρίου τόνισε ότι η έκθεση αναδεικνύει τα κοινά στοιχεία που συνδέουν το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και την Εθνική Πινακοθήκη: την πίστη στην επιστημονική έρευνα, τη διάδοση της γνώσης, την εκπαίδευση και την καλλιτεχνική παιδεία, τη μουσειακή αγωγή, καθώς και την αγάπη για την επτανησιακή ζωγραφική.

Χαιρετίζοντας την έκθεση, η Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης κ. Συραγώ Τσιάρα τόνισε ότι για την Εθνική Πινακοθήκη είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι το Παράρτημα της Κέρκυρας ξεκινάει μια νέα διαδρομή με μια ιστορική έκθεση, καθώς βρίσκεται σε μια περίοδο αναδιοργάνωσης και αναδιάταξης των στόχων του. «Η επικοινωνία με το κοινό αλλά και ο τρόπος με τον οποίο συμμετέχουμε στην τοπική ζωή είναι για εμάς βασικές προτεραιότητες, ενώ παράλληλα κοιτάζοντας προς το παρελθόν, ανακαλύπτουμε τα στοιχεία που μας ενδιαφέρουν για να συνεχίσουμε στο παρόν».

Ο Πρύτανης του Ιονίου Πανεπιστημίου, Καθηγητής κ. Ανδρέας Φλώρος, στον χαιρετισμό του χαρακτήρισε το εγχείρημα της διοργάνωσης εξαιρετικά σύνθετο, με μια διάρκεια προετοιμασίας δυόμισι περίπου ετών, ενώ για την πραγμάτωση του στόχου απαιτήθηκε συστηματική και επίπονη εργασία και γόνιμη συνεργασία με τα στελέχη της Εθνικής Πινακοθήκης στην Αθήνα και το παράρτημά της στην Κέρκυρα. «Η έκθεση που εγκαινιάζεται σήμερα αποτελεί τη συνέχεια ενός πολύπτυχου εορτασμού και προσφέρει ένα πανόραμα της ζωγραφικής που έλαμψε στο Ιόνιο τον 18ο και 19ο αιώνα, προσφέροντας τη δυνατότητα στον κάθε επισκέπτη της για αισθητική απόλαυση και αναστοχασμό. Η συνεργασία αυτή αποτελεί δείγμα εφαρμογής του οράματός μας για εξωστρέφεια και φανερώνει την θέλησή μας να παρέχουμε στο ευρύτερο κοινό τη δυνατότητα να διευρύνει τα ενδιαφέροντά του και να εμβαθύνει σε διαφορετικές εκφάνσεις του πολιτισμού, με βασική συνισταμένη την ανάδειξη της παράδοσης και των δυνατοτήτων των νησιών του Ιονίου», πρόσθεσε ο κ. Φλώρος.

Την τελετή των εγκαινίων τίμησε με την παρουσία του και ο Δήμαρχος Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, κ. Στέφανος Πουλημένος, ο οποίος χαρακτήρισε εντυπωσιακό το γεγονός της σύμπραξης των επιμέρους φορέων, ώστε να έρθει η μεγάλη στιγμή της παρουσίασης αυτής της προσπάθειας. «Πιστεύω ότι η έκθεση αυτή θα συνδεθεί ισχυρά με την τοπική κοινωνία, με το νεότερο κομμάτι στην εκπαίδευση, τα σχολεία και το πανεπιστήμιο, έτσι ώστε να επιτελέσει το ρόλο της και την αποστολή της».

Εκπροσωπώντας τον Σεβασμιότατο Μητροπολίτη Κέρκυρας, Παξών και Ιονίων Νήσων κ. Νεκτάριο, ο Αρχιμανδρίτης Σεραφείμ Λινοσπόρης εξέφρασε συγκίνηση και χαρά για τον χώρο του Ιονίου, ο οποίος έχει παραγάγει έναν πολιτισμό μέσα στον οποίο το κοινό μπορεί να περιπλανηθεί χωρίς χρονικό ή τεχνοτροπικό περιορισμό. «Δεν είμαστε μόνο για τα άσχημα του τόπου, για τα οποία συνήθως γκρινιάζουμε, αλλά χαιρόμαστε περισσότερο για τα όμορφα δρώμενα και ευχαριστούμε όλους εσάς τους υπευθύνους της Πινακοθήκης, γιατί μας κάνετε υπερήφανους».

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εορτασμού για τα 200 Χρόνια από την ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας, Καθηγητής και Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ιονίου Πανεπιστημίου, κ. Ηλίας Γιαρένης, εκτίμησε ότι τα ζωγραφικά έργα της έκθεσης προσφέρουν την σπάνια δυνατότητα απόλαυσης του Ιονίου κάλλους, ενώ τα τεκμήρια μας βοηθούν να τα εντάξουμε στην εποχή τους και να πάρουμε όσα εμείς σήμερα βλέπουμε μέσα σε αυτά αλλά ακόμη και πέρα από αυτά.

Η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια του Ιονίου Πανεπιστημίου κ. Έλενα Χαμαλίδη, η οποία ανέλαβε τον γενικό συντονισμό της έκθεσης αλλά και εμπνεύστηκε την φυσιογνωμία της, επισήμανε ότι η συμβολή της έκθεσης συνίσταται στο ότι  τοποθετείται στο ζήτημα των απαρχών της νεότερης ελληνικής τέχνης, εντοπίζοντας τες στην καλλιτεχνική παραγωγή των νησιών του Ιονίου, αλλά και στο ότι «υποστηρίζει ότι στο Ιόνιο έχουμε ένα κέντρο με σημαντική απήχηση σε περιοχές της Αδριατικής και στην ίδια την Πρωτεύουσα του ελληνικού Κράτους», παρουσιάζοντας έργα σε μεγάλο βαθμό άγνωστα στο ευρύ κοινό, έργα τα οποία βγήκαν στην επιφάνεια με την αφορμή της έκθεσης, συντηρήθηκαν και αυτή τη στιγμή εκτίθενται».

Ο Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, κ. Παναγιώτης Ιωάννου, ειδικός μελετητής της περιόδου και επιστημονικός επιμελητής της έκθεσης, είπε, μεταξύ άλλων: «Από τους Βενετούς, τους Γάλλους, τους Άγγλους μέχρι την αγωνία για την ένωση στο 1864. Ιστορίες πίσω από κάθε πίνακα, πίσω από κάθε σχέδιο και πίσω από κάθε χειρόγραφο βρίσκονται εδώ. Μία έκθεση είναι μία αφορμή για να σκεφτούμε πίσω από κάθε έργο, να διεξαγάγουμε περαιτέρω έρευνες και ενδεχομένως -γιατί όχι- να γεννηθεί μία νέα έκθεση».

Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ:

Καλλιτέχνες, έργα των οποίων παρουσιάζονται στην έκθεση

Γεώργιος Άβλιχος, Αριστείδης Βαρούχας, Θεμιστοκλής Βαρούχας, Διονύσιος Βέγιας, Σπυρίδων Βεντούρας, Νικόλαος Βισκόντης, Άγγελος Γιαλλινάς, Παναγιώτης Δοξαράς, Κωνσταντίνος Ιατράς, Νικόλαος Καλλέργης, Διονύσιος Καλιβωκάς, Νικόλαος Καντούνης, Ευστάθιος Καρούσος, Ιωάννης Κοράης, Νικόλαος Κουτούζης, Γεώργιος Μηνιάτης, Βικέντιος Μποκατσιάμπης, Νικόλαος Ξυδιάς-Τυπάλδος, Χαράλαμπος Παχής, Πέτρος Παυλίδης-Μινώτος, Γεράσιμος Πιτζαμάνος, Ιερώνυμος Πλακωτός, Ελένη Σπ. Προσαλέντη, Παύλος Προσαλέντης, Σπυρίδων Προσαλέντης, Γεώργιος Σαμαρτζής, Περικλής Τσιριγώτης, Διονύσιος Τσόκος, Raffaello Ceccoli.

Συνεργαζόμενοι Φορείς

Υπουργείο Πολιτισμού - Εφορεία Αρχαιοτήτων Ζακύνθου - Μουσείο Ζακύνθου, Γενικά Αρχεία του Κράτους, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο - Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος, Μουσείο Μπενάκη, Ιστορικό και Παλαιογραφικό Αρχείο του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης (ΙΠΑ/ΜΙΕΤ), Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κρήτης, Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Κέρκυρας, Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης Ιονίου Πανεπιστημίου, Συλλογή Έργων Τέχνης της Τράπεζας της Ελλάδος, Συλλογή Έργων Τέχνης Alpha Bank, Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων,  Μουσείο Εκκλησιαστικής Τέχνης Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου, Πινακοθήκη Δήμου Κεντρικής Κέρκυρας και Διαποντίων Νήσων, Αναγνωστική Εταιρία Κερκύρας, Ίδρυμα «Πινακοθήκη Άγγελου Γιαλλινά», Ίδρυμα Αντώνιος Ε. Κομνηνός, Συλλογή Γιάννη Περδίου, Museo Correr, Comunità Greco Orientale di Trieste - Πινακοθήκη Κοινότητας Ελλήνων Ορθοδόξων της Τεργέστης, Accademia di Nazionale di San Luca, Archivio Storico, Ρώμη, Accademia di Belle Arti, Archivio Storico, Νάπολη

Προεδρία Επιτροπής Εορτασμού για τα 200 Χρόνια από την Ίδρυση της Ιονίου Ακαδημίας: Ηλίας Γιαρένης, Καθηγητής Τμήματος Ιστορίας και Ψηφιακών Επιστημών, Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Πρόταση- Γενικός Συντονισμός: Έλενα Χαμαλίδη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Επιστημονική Επιμέλεια : Παναγιώτης Ιωάννου, Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Γενική Διεύθυνση ΕΠΜΑΣ – Καλλιτεχνικός Προγραμματισμός: Συραγώ Τσιάρα, Ιστορικός Τέχνης

Μουσειογραφική Μελέτη - Επιμέλεια έκθεσης: Μαρίνα Παπασωτηρίου, Επιμελήτρια του Παραρτήματος της Εθνικής Πινακοθήκης στην Κέρκυρα

Παραγωγή έκθεσης και σχεδιασμός χώρου: Ειρήνη Σάπκα, Τεχνική Σύμβουλος Εθνικής Πινακοθήκης

Την έκθεση συνοδεύει ο κατάλογος Η ζωγραφική στο Ιόνιο: 18ος-19ος αι., επιστημονική επιμέλεια: Παναγιώτης Ιωάννου / Έλενα Χαμαλίδη, εκδόσεις Μέλισσα.

Πληροφορίες

Εθνική Πινακοθήκη - Παράρτημα Κέρκυρας

Kτίριο Καστελλίνο, Κάτω Κορακιάνα

Διάρκεια: 22 Οκτωβρίου 2025 - 22 Μαρτίου 2026

Ωράριο λειτουργίας: Δευτέρα – Τετάρτη – Πέμπτη – Σάββατο - Κυριακή:  8.30 – 15.30

Παρασκευή: 10.00 - 14.00 και 18.00 - 21.00, Τρίτη: κλειστά.

Πρόσβαση: Το Παράρτημα βρίσκεται σε απόσταση 14 χιλιομέτρων από την πόλη της Κέρκυρας, στην περιοχή της Κάτω Κορακιάνας, στον οδικό άξονα της Εθνικής Παλαιοκαστρίτσας, με κατεύθυνση τη Δασιά. Αστικό ΚΤΕΛ: Νο 7, αφετηρία: Πλατεία Σαρόκο – στάση Κατωμέρι

 Γραφείο Τύπου: Χαρά Ζούμα | τηλ. 6980 571057| press@nationalgallery.gr

Εθνική Πινακοsθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου: 2144086201| secretary@nationalgallery.gr

Εθνική Πινακοθήκη - Παράρτημα Κέρκυρας: 26610 93333 | marinapapasotiriou@nationalgallery.gr

Ιόνιο Πανεπιστήμιο – Μαριάνθη Κοσμαρίκου | 26610 87610 | marie@ionio.gr 
Γραφείο Τύπου Ιονίου Πανεπιστημίου: press@ionio.gr - https://ionio.gr
Microsite: https://net.ionio.gr/ionian-art/

Φωτογραφίες: Θανάσης Χονδρογιάννης, Μιχάλης Φεσάκης, Μαριάνθη Κοσμαρίκου